Σεμέν ντε φέρ (chemins de fer) – Σλόπ (Σλωπνιτσα) - Δογάνης
Ευστάθιος Δογάνης
Πριν από 105 χρόνια, στις 23 Απριλίου 1917, ανήμερα της εορτής τους Αγίου Γεωργίου, εδώ στο Δήμο μας, δυτικά του Αξιού ποταμού, δίπλα στη σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκης - Ειδομένης , βορειοανατολικά του χωριού Σλόπ έπεσε ηρωικά μαχόμενο ένα παλικάρι, ήταν μόλις 23 ετών.
Αυτό το παλικάρι ήταν ένας λεβέντης Μωραϊτης, από την Άνω Κλειτορία Καλαβρύτων, Αχαΐας, που το όνομά του "Ευστάθιος Δογάνης" φέρει σήμερα το παλαιό χωριό Σλόπ, που ανήκει στην κοινότητα Ειδομένης, του Δήμου Παιονίας.
Ο Στάθης που γεννήθηκε το 1894, ορφάνεψε μικρός από πατέρα και έμεινε ο μόνος προστάτης για την άρρωστη μητέρα του και τις τέσσερις αδερφές του.
Ένας χαρισματικός νέος, παρακολούθησε με επιτυχία συγχρόνως μαθήματα της φιλοσοφικής και της νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και παράλληλα ασχολήθηκε με επιτυχία και με την δημοσιογραφία.
Το όραμα μια «μεγάλης και δημοκρατικής Ελλάδας» εμπνέει συνεχώς την νεανική ψυχή του Στάθη, στα 22 του χρόνια (1916), κινούμενος από απαράμιλλη φιλοπατρία παραμερίζει τις οικογενειακές του υποχρεώσεις, διακόπτει τις σπουδές του και την δημοσιογραφία και φθάνει ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ για τη ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ.
Στρατολογείτε στο Στρατό της «Εθνικής Άμυνας» και τοποθετείται στο 3ο Τάγμα του 1ου Συντ/τος ως Ανθυπολοχαγός υπό τον Λοχαγό Γεώργιο Κονδύλη.
Από τον Φεβρουάριο του 1917 στον τομέα ΑΞΙΟΥ – ΣΚΡΑ του «Μακεδονικού Μετώπου» άρχισαν πεισματώδης μάχες, οι οποίες τον επόμενο χρόνο (17 Μαίου 1918) κατέληξαν στην εποποιία του Σκρά και την παγκόσμια αναγνώριση των αναγεννημένων Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Στις πρώτες μάχες 22-23 Απριλίου 1917 στο λόφο Σεμέν ντε φέρ, που προαναφέραμε, ο Ανθυπολοχαγός Ευστάθιος Δογάνης, με την Διμοιρία του, ύστερα από τιτάνιο αγώνα εκτοπίζοντας τους πολυάριθμους Βούλγαρους που κατείχαν τον λόφο και κυνηγώντας τους προς την κατεύθυνση της Ειδομένης, δέχθηκε θραύσματα χειροβομβίδας από τους τελευταίους υποχωρούντες Βούλγαρους και τραυματίστηκε θανάσιμα.
Ήταν ξημέρωμα 23 Απριλίου 1917, ανήμερα του Αγίου Γεωργίου και ήταν μόλις 23 ετών.
Στις 2 Μαΐου του 1997 (ημέρα Παρασκευή της Ζωοδόχου πηγής), με αφορμή τη συμπλήρωση 80 χρόνων από τον ηρωικό θάνατο του Στάθη Δογάνη, με πρωτοβουλία του γράφοντος στον νεοανεγερθέντα στη θέση του παλαιού Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου του χωριού Δογάνη πραγματοποιήθηκε εκδήλωση μνήμης για τον ήρωα.
Έγινε μνημόσυνο και στη συνέχεια ομιλία για τον ήρωα από τον γράφοντα και ακολούθησε δεξίωση με κεράσματα που ετοίμασαν και πρόσφεραν οι κάτοικοι του χωρίου καθώς και εθιμικό αυγοτσούγκρισμα λόγο των ημερών, μπροστά από το ναϊδριο της Ζωοδόχου Πηγής Δογάνης
Για την πραγματοποίηση της εκδήλωσης ήταν πολύτιμη η βοήθεια των αλησμόνητων Ζωής και Χρήστου Ζαφειρόπουλου, του τότε κοινοτάρχη Ειδομένης κ. Γιώργου Καρούλια, του Εφημέριου του Ι.Ν. Αγίου Αθανασίου Πολυκάστρου Παπα-Βασίλη Οικονόμου που δεν λειτούργησε στο Πολύκαστρο και μαζί με ενορίτες του προσήλθαν στον ΙΝ Αγίου Δημητρίου Δογάνης καθώς και όλων των κατοίκων του χωριού αλλα και από Χαμηλό και Ειδομένη.
