Ατζαπά μερ’ ευρίουμες; Άραγε πού βρισκόμαστε;

Παλαιός Σιδηροδρομικός Σταθμός Νέας Ορεστιάδας 

   Καλοκαίρι του 1971 τέλος Ιουλίου, ακριβώς πριν 51 χρόνια, νεαρός εγώ “Βοηθός Σταθμάρχη” εργάζομαι εκεί ψηλά - ψηλά στα σύνορά μας, στο βορειοανατολικό άκρο της πατρίδας μας, στο Σιδηροδρομικό Σταθμό Νέας Ορεστιάδος (Κούμ Τσιφλίκ η παλιά ονομασία).

   Η όμορφη ακριτική πόλη μας μόλις συμπλήρωνε τα 48 της χρόνια αφού ιδρύθηκε το 1923 και κατοικήθηκε από Θράκες - πρόσφυγες που κατάγονταν από το προάστιο της ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΗΣ το ΚΑΡΑΓΑΤΣ και την ευρύτερη περιοχή.

   Στο ΚΑΡΑΓΑΤΣ ήταν ο πανέμορφος Σιδηροδρομικός Σταθμός της Αδριανούπολης (EDIRNE), που βρισκόταν Δυτικά του ποταμού Έβρου.

 

Σιδηροδρομικός Σταθμός Αδριανούπολης στο Καραγάτς (σήμερα μουσέιο).

  Από το 1872 που λειτούργησε η σιδηροδρομική γραμμή Αδριανούπολης - Αλεξανδρούπολης (Δεδέαγατς) και για πάνω από 100 χρόνια ακολουθούσε την διαδρομή από Βορρά προς Νότο παράλληλα και Δυτικά του ποταμού Έβρου, και παρά τις αλλαγές και τις χαράξεις των συνόρων η διαδρομή παρέμενε η ίδια για πάνω από έναν αιώνα.

  Κυριακή πρωί, τελευταία Κυριακή του Ιουλίου το 1971 στις 10:30 διασταύρωση Τουρκικών (TCDD - Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları) αμαξοστοιχιών στη Νέα Ορεστιάδα, η μία ταχεία επιβατική με μετανάστες εργάτες(Gastarbeiter) από Κωνσταντινούπολη για Γερμανία,  κατάμεστη εργατών που επιστρέφουν στη Γερμανἰα,  έχει έρθει νωρίτερα και περιμένει την άλλη αμαξοστοιχία από Αδριανούπολη για Κωνσταντινούπολη (καθημερινή κυκλοφορία). 

   Στο κρηπίδωμα ενώ περιμένω τη δεύτερη αμαξοστοιχία για να δώσω σήμα διέλευσης, στο παράθυρο ακριβώς πάνω από το κεφάλι μου, ακούω την συζήτηση δύο Τούρκων(;) επιβατών μεταναστών : 

- Ατσαπά μερ΄ευρίουμες; (Άραγε πού βρισκόμαστε;).

 Αυτόματα ήρθαν στο μυαλό μου τα Ποντιακά που μάθαινα-εξασκούσα τα καλοκαίρια όταν μαζί με την γιαγιά μου επισκεπτόμασταν την θεία Κλεονίκη (αδερφή της μητέρας μου) στην Ευκαρπία Κιλκίς (Γραμμάτινα) οπου εκεί τα μιλούσαν όλοι. Σηκώνω το βλέμμα μου προς αυτούς και τους λέω:  

- Σην Ελλάδαν, σο Γιουνανιστάν ευρίουστουν!
Κόκκαλο οι ταξιδιώτες αλληλοκοιτάζονται απορημένοι και λέει ο ένας : 

- Ατός ενόησεν την καλατσείαν μουν! 

Και αμέσως μετά έκπληκτοι με ρωτούν: 

- Σέφ, εσύ από μάς είσαι;; Αδά πώς ευρέθες;;
Και τους απαντώ:  

- Εσείς ήστουν απ΄ εμάς! Ρωμαίοι!

   Ενώ αναχωρούσε η αμαξοστοιχία τους συνεχίζοντας το ταξίδι για Γερμανία μέχρι την πρώτη στροφή προς Νέα Βύσσα, είχαν το βλέμμα τους στραμμένο προς εμένα και χαιρετούσαν.

   Ήταν η πρώτη γνωριμία μου με τους εξισλαμισμένους αδερφούς μας Ποντίους που παρέμειναν στα Πάτρια εδάφη, στον Αλησμόνητο Πόντο, αργότερα είχα την τύχη να γνωρίσω περισσότερους από κοντά σε ταξίδι μου στην Πατρίδα τον Αύγουστο του 2001 με το Σύλλογο Ποντίων Πολυκάστρου και Περιχώρων "Ὀι Ακρίτες".
Ήταν η τελευταία Κυριακή του Ιουλίου πριν από 51 χρόνια εκεί ψηλά στα σύνορά μας.

Βασίλης Αθανασιάδης

Ο Μπάρμπα-Δήμος έφυγε…

    Με πόνο ψυχής την Τετάρτη 13 Ιουλίου αποχαιρετήσαμε για πάντα τον αγαπητό Μπάρμπα-Δήμο Μηνοβγίδη που στα 89 του χρόνια, έφυγε στη “γειτονιά των αγγέλων”.

  Ο μπάρμπα-Δήμος γεννημένος το 1933, ήταν το δεύτερο από τα πέντε παιδιά, όλα αγόρια, του Σιδέρη και της Αρχοντίας Μηνοβγίδη,(+Παναγιώτης, +Δήμος, +Γεώργιος, +Βασίλης και ο Νικόλαος). Πριν από τρεις μήνες στις 23 Απριλίου ανήμερα της γιορτής του είχε φύγει από τη ζωή ο μικρότερος αδελφός και γείτονάς του Γιώργος, πράγμα που τον λύπησε και τον επηρέασε πολύ.

    Οι γονείς του ήρθαν πρόσφυγες από το Σιναπλή της Ανατολικής Ρωμυλίας και εγκαταστάθηκαν στο Πολύκαστρο, τότε Καρασούλι, το 1924, όπως και πάρα πολλοί συμπολίτες μας.

   Έζησε δύσκολα παιδικά χρόνια, από μικρός στα χωράφια μαζί με τους γονείς και τα αδέρφια του, χειρωνακτική εργασία με ελάχιστα μέσα στη διάθεση τους και ολοήμερος αγώνας για την επιβίωση. Ακόμη πιο δύσκολα τα επόμενα χρόνια, πόλεμος, κατοχή, εμφύλιος, μία ολόκληρη δεκαετία 1940 - 1950, ταλάνισαν τη χώρα και δυσκόλεψαν τη ζωή των ανθρώπων.

   Μετά την ολοκλήρωση των στρατιωτικών του υποχρεώσεων το 1958 ”ευλογία Θεού”, έρχεται εις γάμου κοινωνία με την δούλη Του Θεού, Παρασκευή Κατούδη, γειτόνισσά του, με την οποία πορεύθηκε στη ζωή με απόλυτη αρμονία για 64 χρόνια, μέχρι το τέλος της ζωή του.

   Δώρο Θεού τα δύο παιδιά που απέκτησαν, τον Ισίδωρο και τον Πέτρο τα οποία μεγάλωσαν με αρχές και αξίες, με ΕλληνοΧριστιανικές παραδόσεις, με εντιμότητα και ήθος και για τα οποία αισθάνονταν πολύ περήφανοι.

  Ο Μπάρμπα-Δήμος σε όλη του ζωή πορεύθηκε με πραότητα και ηρεμία, άνθρωπος χαμηλών τόνων, με υπομονή και ελπίδα, με βαθιά πίστη Στο Θεό γιατί “Αυτός ξέρει τι κάνει” όπως έλεγε.

  Ήξερε τη λέξη “συγνώμη” όταν έσφαλε(σπανίως) και την έννοια της συγχώρεσης, όταν έπρεπε, ταπεινός δούλος Του Θεού ο ίδιος, έλεγε “μόνο Ο Κύριος δεν σφάλλει”.

   Με τα λίγα γράμματα που γνώριζε και την μεγάλη αγάπη προς Το Θεό και τους Αγίους, διάβαζε τα Ιερά Βιβλία και έγινε ψάλτης και υμνούσε με ανιδιοτέλεια τα έργα Του Θεού σε πάρα πολλούς Ναούς όπου, υπήρχε έλλειψη ιεροψαλτών, στη Σιταριά, στο Λιμνότοπο, στο Πευκόδασος, στη Πλατανιά, στη Γοργόπη, στη Κάρπη, στο Ειρηνικό και ιδιαίτερα στη Νέα Καβάλα (Ιερός Ναός Αγίας Παρασκευής).

   Εργάστηκε για πάνω από δέκα χρόνια ως αγροφύλακας, μετακινούμενος με το ποδήλατό του (το οποίο χρησιμοποιούσε μέχρι και τα 88 του χρόνια),στη συνέχεια εργάστηκε σε οικοδομικές εργασίες και συνταξιοδοτήθηκε από το Ι.Κ.Α. .

 

Ο Μπάρμπα-Δήμος με την κυρα Παρασκευή και τα δύο απ τα εγγόνια του, τον Δημοσθένη και την Ερμιόνη, παιδιά του Πέτρου.

   Απέκτησε τέσσερα εγγόνια, για τα οποία αισθανόταν πολύ περήφανος και τα υπεραγαπούσε.

   Χαρακτηριστική η εικόνα του Μπάρμπα-Δήμου με το ποδήλατό του, παρά την ηλικία του να μετακινείται προς τη σιδηροδρομική γέφυρα του Αξιού, όπου είχε τον κήπο/μπαξέ του.

   Κάθε Σάββατο στη λαϊκή, στη ψαραγορά μάζευε ψάρια για να δώσει τροφή στις γάτες της γειτονιάς του, αγαπούσε πάρα πολύ τα ζώα και τα φρόντιζε.

  Αξίζει να αναφέρουμε άλλο ένα περιστατικό ενδεικτικό της φιλοζωίας του, χειμώνας καιρός κρύο φοβερό και ο Μπάρμπα-Δήμος παίρνει ένα κομμάτι ψωμί και λίγα κόκκαλα και με το ποδήλατό του πηγαίνει στη γέφυρα του Αξιού για να ταϊσει ένα γέρικο σκυλί, παρατημένο από κάποιον, “πλάσμα Του Θεού είναι, ψυχούλα είναι θα πεθάνει μόνο του”.

  Δεν θα ξεχάσω ποτέ τον Μπάρμπα-Δήμο κάθε καλοκαίρι, μόλις έβγαζε τις πρώτες πατάτες, να έρχεται με το ποδήλατό του και να μου φέρνει με πολύ αγάπη λίγες από τις πατάτες του.

  Ο Μπάρμπα-Δήμος έφυγε… ο Μπάρμπα-Δήμος πάει, εκεί που χρόνια ετοίμαζε σε όλο του το βίο τη θέση που του ανήκει, στο παράδεισο, “στη γειτονιά των Αγγέλων”, όπου τον περιμένανε οι γονείς του, τα αδέρφια και οι φίλοι του, που φύγαν πριν από αυτόν.

Καλό παράδεισο , καλή Ανάσταση Μπάρμπα-Δήμο.

 

Βασίλης Αθανασιάδης

Ποντιακόν Πανοΰρ "Ἁκριτών” Πολυκάστρου

35 χρόνια

Η αρχή μιας μεγάλης εκδήλωσης ανοιχτού χώρου που έγινε θεσμός.

   Ήταν αρχές καλοκαιριού, Ιούνιος του 1987 όταν για πρώτη φορά και στα πλαίσια των “Πολυκαστρινών” προτάθηκε από το Δ.Σ. των "Ακριτών" και εντάχθηκε στο πρόγραμμα των εκδηλώσεων του Δήμου το “Ποντιακόν Πανοΰρ”.

   Η συγκεκριμένη εκδήλωση ήταν πρόταση του τότε νέου μέλους του Δ.Σ. των “Ακριτών” κ. Νίκου Σιάνα που έγινε ομόφωνα αποδεκτή από το Δ.Σ.:

Πρόεδρος             Βασίλης Αθανασιάδης

Αντιπρόεδρος   + Χρήστος Αδαμίδης

Γραμματέας       Γιάννης Αλτιπαρμακίδης

Ταμίας              + Ηρακλής Αποστολίδης

   Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στην κεντρική (κάτω) πλατεία Πολυκάστρου και σημείωσε ανεπανάληπτη επιτυχία. Ήταν η πρώτη μεγάλη εκδήλωση σε ανοιχτό χώρο, με φροντίδα και επιμέλεια των “Ακριτών” Πολυκάστρου που άφησε άριστες εντυπώσεις.

   Έκτοτε επαναλαμβάνεται ανελλιπώς επί 35 χρόνια και το φετινό “Ποντιακόν Πανοΰρ” είναι το 36ο.

   Απο την εκδήλωση αυτή στα 35 χρόνια πέρασαν δεκάδες καλλιτέχνες που υπηρέτησαν και υπηρετούν την παραδοσιακή μουσική, τη μουσική που μοσχοβολάει Ελλάδα, αλησμόνητες θα μείνουν οι παρουσίες του +Γιώργου Ιακωβίδη με το κλαρίνο του που σήμερα συνεχίζουν τα 2 εγγόνια του (που φέρουν το όνομά του), να μας ψυχαγωγούν αυτά πλέον με κλαρίνο και των παιδιών του απο το Χέρσο, του Χρήστου Γιαννόπουλου (με την γκάιντα του) από την Πέρινθο, του Θύμιου Γκογκίδη στα Θρακιώτικα, του Κώστα Καραπανιαγιωτίδη, του Στάθη Νικολαϊδη, του +Γιώργου Νικολαϊδη και πολλών άλλων.

   Η επιτυχία της εκδήλωσης είχε σαν συνέπεια να την αντιγράψουν και να την πραγματοποιούν και πολλοί άλλοι Σύλλογοι στην περιοχή μας και όχι μόνο.

   Το σημερινό Δ.Σ. των “Ακριτών” με πρόεδρο τον κ. Δημήτρη Παπαδόπουλο που αποτελείται από παιδιά που μεγάλωσαν δίπλα και μέσα στον Σύλλογο, από το 2020 επανέφερε και πραγματοποιεί με πολύ μεγάλη επιτυχία το “Ποντιακόν Πανοΰρ” στον μεγάλο αύλειο χώρο του 1ου Δημοτικού Σχολείου Πολυκάστρου απέναντι από το Δημαρχείο και τον Ι.Ν. της Αγίας Τριάδος.

   Το Σάββατο 9 Ιουλίου 2022 και απο τις 21:00 το βράδυ στον ίδιο χώρο, 1ο Δημοτικό Σχολείο Πολυκάστρου, διοργανώνεται το "36ο Ποντιακόν Πανοϋρ" με πλούσιο καλλιτεχνικό πρόγραμμα με τον Αλέξη Παρχαρίδη στο τραγούδι, τον Φάνη Κουρουκλίδη, τον Φόρη Απατσίδη, τον Τάσο Ευτυχιάδη και τον Γιώργο Ν. Ιακωβίδη στο Κλαρίνο.

Γενική είσοδος 3 ευρώ

Σύσσωμο το Δ.Σ. και μέλη της νεολαίας των "Ακριτών"

θα είναι εκεί για την δική σας εξυπηρέτηση.


Σας περιμένουμε όλους.

Βασίλης Αθανασιάδης